اصلاح چراغ خاموش قیمت بنزین استارت خورد! | کاهش 50 درصدی سهمیه‌ بنزین

خبرنگار اصغر اصغری: رئیس جمهوری حدود یک‌ماه پیش هم در مصاحبه‌ای در خصوص بنزین در بخشی از سخنان خود گفته بود: "ما در کشور ناترازی انرژی داریم و در حال حاضر برای خرید بنزین، ۸ میلیارد دلار پول می‌دهیم؛ یعنی بنزین را مثلاً حدوداً ۳۰ یا ۴۰ هزار تومان می‌خریم، بعد ۱۵۰۰ تومان می‌فروشیم! خب تا کجا می‌توانیم این کار را بکنیم؟ "

در هر دو اظهارات پزشکیان، به قیمت خرید بنزین وارداتی اشاره شده است؛ که طبق گفته‌های اخیر دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش، بنزین وارداتی لیتری ۳۸هزار تومان برای ایران تمام می‌شود.

اما این بنزین حدوداد ۴۰هزار تومانی که رئیس جمهوری در دو ماهه مرداد و شهریور، دو بار به آن اشاره کرده و از ارزان فروشی آن به مردم گلایه دارد، چقدر در تأمین بنزین روزانه کشور نقش دارد؟

طبق برنامه اعلامی محسن پاک نژاد، وزیر نفت، به مجلس شورای اسلامی، در تیرماه امسال متوسط تولید روزانه بنزین کشور ۱۱۴ میلیون لیتر و متوسط مصرف روزانه بنزین کشور ۱۲۰ میلیون لیتر بوده است. به‌عبارتی روزانه ۶ میلیون لیتر به طور متوسط ناترازی بین تولید و مصرف بنزین داریم.

اگر تمامی این ۶ میلیون لیتر کسری روزانه بنزین را از محل واردات یا به‌عبارتی با بنزین ۴۰ هزار تومانی تأمین کنیم، درواقع ۵درصد بنزین مصرفی کشور با بنزین ۴۰ هزار تومانی تأمین شده و ۹۵درصد آن از محل بنزینی است که در پالایشگاه‌های کشور تولید می‌شود.

پس آنچه مشخص است، نمی‌توان شرایط ۵درصد بنزین تأمینی کشور که به‌گفته رئیس جمهوری با حدود ۴۰ هزار تومان در لیتر تأمین می‌شود و لیتری ۱۵۰۰ تومان یا نهایتا لیتری ۳۰۰۰ تومان به دست مصرف کننده می‌رسد را برای تمامی ۱۰۰درصد سبد بنزینی بخش حمل‌و نقل، تعمیم داد.

جزئیات تغییر سهمیه بنزین 

یک عضو کمیسیون انرژی مجلس تاکید کرد: مجلس اجازه افزایش قیمت بنزین را نمی‌دهد. در هر کاری که قرار است انجام شود، نباید اجازه داد به طبقات پایین و ضعیف جامعه خسارت وارد شود. وقتی انرژی و سوخت گران می‌شود، روی همه مسیرها تاثیر می‌گذارد. هر سیاستی که دولت می‌خواهد اجرا کند، حتما با هماهنگی مجلس و مردم خواهد بود. دولت قطعا این هماهنگی را انجام می‌دهد. اجرای این سیاستها، حتما باید به نحوی باشد که مردم احساس نکنند که زندگی گران شده و بر معیشتشان تاثیرگذاشته است. عایدات اجرای هر سیاست اصلاحی، باید بر سفره دهک‌های محروم جامعه بنشیند. اگر این مسیر را نرویم، میان مردم نارضایتی ایجاد می‌شود و اذیت می‌شوند.

جعفر قادری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره معایب نظام توزیع فعلی بنزین به بیان توضیحاتی پرداخت و گفت: «نظام توزیع فعلی بنزین به شدت ناعادلانه و ناکارآمد است. در حال حاضر، بنزین به خودروها تخصیص داده می‌شود، نه به افراد. این موضوع باعث شده است که افرادی که چندین خودرو دارند، بیشترین بهره را از یارانه بنزین ببرند، در حالی که افرادی که خودرو ندارند، از این یارانه محروم هستند. این وضعیت نه تنها ناعادلانه است، بلکه باعث افزایش مصرف غیرضروری بنزین و قاچاق آن نیز می‌شود.»

قادری به طرحی اشاره کرد که بر اساس آن، بنزین به هر کد ملی تخصیص داده می‌شود و افزود: «طرح تخصیص بنزین به هر کد ملی، عادلانه‌تر به نظر می‌رسد»

نماینده شیراز بر لزوم اصلاح نظام توزیع بنزین تأکید کرد و گفت: «ما باید به سمت یک نظام توزیع عادلانه‌تر حرکت کنیم که هم مصرف بنزین را کاهش دهد و هم جلوی قاچاق سوخت را بگیرد. یکی از مؤلفه‌ها که در نظام توزیع بنزین به هر کد ملی باید رعایت شود این است که بنزین به کد ملی بالای ۱۸ سال تخصیص داده شود، نه به خودروها. به این ترتیب، هر فرد بالای ۱۸ سال که گواهینامه دارد، سهمیه بنزین خود را دریافت می‌کند و اگر نیاز به بنزین بیشتری داشته باشد، باید آن را با نرخ بالاتری خریداری کند.»

راهکارهای افزایش قیمت بنزین

وی افزود: «یکی دیگر از راهکارها، افزایش قیمت بنزین برای مصرف بالاتر از سهمیه تعیین شده است. به عنوان مثال، برای مصرف ماهانه ۵۰ لیتر اول، بنزین با قیمت یارانه‌ای تخصیص داده شود و برای مصرف مازاد بر آن، قیمت بنزین به صورت تصاعدی افزایش یابد. این روش می‌تواند مصرف بی‌رویه بنزین را کاهش دهد و در عین حال جلوی قاچاق سوخت را بگیرد.»

قادری همچنین به اهمیت استفاده از فناوری‌های جدید برای کنترل مصرف و جلوگیری از قاچاق اشاره کرد و گفت: «باید از سامانه‌های پیشرفته و دوربین‌های نظارتی برای کنترل دقیق مصرف بنزین و جلوگیری از قاچاق استفاده کنیم. همچنین باید خودروهای کم‌مصرف را تشویق کنیم و خودروهای پرمصرف را مشمول مالیات‌های سنگین‌تر قرار دهیم تا به تدریج مصرف بنزین در کشور کاهش یابد.»

وی در پایان گفت: «اگر این راهکارها به درستی اجرا شوند، نه تنها می‌توانیم جلوی ناترازی‌های فعلی را بگیریم، بلکه می‌توانیم منابع مالی کشور را نیز بهتر مدیریت کنیم و از هدررفت آن جلوگیری کنیم.»