خبر فوری از سهمیه بندی بنزین | قیمت بنزین به لیتری چند تومان می رسد؟

دولت تصمیم بر واقعی کردن قیمت بنزین دارد. با وجود این که قیمت بنزین به تورم و شرایط اقتصادی و سیاسی بستگی دارد، اما بخشی از هزینه‌های اجتماعی با کاهش قیمت بنزین می‌تواند کم‌تر شود. اخیرا دولت طرح یارانه جدید بنزین را اجرایی کرده است که به عقیده کارشناسان بر قیمت بنزین تاثیر زیادی دارد. در ادامه به آخرین خبر از قیمت بنزین می‌پردازیم.

کارشناسان معتقدند تا زمانی که کانون‌های تورم‌زا در کشور فعال هستند احتمال کمی برای کاهش روند تورم وجود دارد. آنها یکی از این کانون‌ها را سرکوب قیمتی از جمله در حوزه سوخت می‌دانند. اما قیمت بنزین در ایران به مساله‌ای تبدیل شده است که به راحتی نمی‌توان در مورد آن تصمیم‌گیری کرد. آیا دولت امکان دستکاری نرخ بنزین و پذیرش تبعات اقتصادی و اجتماعی آن را دارد؟

موضوع سرکوب قیمتی از جمله در مورد قیمت بنزین، یکی از دلایلی است که برخی کارشناسان آن را عاملی برای افزایش نرخ تورم در ایران می‌دانند. ضمن اینکه تفاوت نرخ بنزین در ایران با کشورهای منطقه، به قاچاق گسترده سوخت هم منجر شده است. در عین حال شرایط به گونه‌ای است که به اعتقاد برخی کارشناسان اقتصادی، افزایش قیمت بنزین هم می‌تواند به نوبه خود باعث صعود نرخ تورم شود و هم تبعات اجتماعی دارد.

اقتصاد ایران این روزها گویی به کلاف سر در گمی تبدیل شده است که هر تصمیمی برای آن می‌تواند تبعات منفی داشته باشد. در چنین شرایط مقامات دولتی از روند کاهشی نرخ تورم می‌گویند و برای رسیدن به تورم سالانه 30 درصدی هدف‌گذاری کرده‌اند. در مقابل، برخی کارشناسان معتقدند با توجه به شرایط اقتصادی کشور، تحقق چنین هدفی ساده نیست. چرا که کانون‌های تورم‌زا همچنان فعال هستند.

سرکوب قیمتی، یکی از کانون‌های تورم‌زا در اقتصاد ایران

سرکوب قیمتی یکی از راهکارهای تقریبا همیشگی دولت‌ها در ایران برای کنترل بازارها و به دنبال آن نرخ تورم است. اما گروهی از کارشناسان معتقدند، این روش هر چند در کوتاه‌مدت ممکن است برخی بازارها از جمله ارز و طلا را کاهشی کند، اما در درازمدت قابل استفاده نیست و در نهایت زمانی روی دیگر سکه خود را نشان می‌دهد. در این مرحله است که بازارها با جهش قیمتی مواجه می‌شوند؛ موضوعی که تجربه‌ سال‌های اخیر نیز آن را نشان می‌دهد.

سوای بازار ارز و طلا، یکی از حوزه‌هایی که همواره دولت آن را قیمت‌گذاری کرده سوخت است. بنزین در ایران تفاوت قیمتی قابل توجهی با کشورهای منطقه دارد و این موضوع به عاملی برای قاچاق سوخت تبدیل شده است.

آمارها می‌گویند سالانه 2.81 میلیارد لیتر سوخت تنها از ایران به پاکستان قاچاق می‌شود و کل حجم روزانه قاچاق بنزین و گازوئیل از کشور نیز به 15 میلیون لیتر می‌رسد. در چنین شرایطی برخی از کارشناسان بر ضروت «عادلانه کردن» یا در واقع همان افزایش قیمت بنزین تاکید دارند اما گروهی دیگر معتقدند با توجه به تبعات اقتصادی و اجتماعی این موضوع، دولت در شرایطی نیست که چنین تصمیمی را بگیرد.

از اختلاف سطح دستمزد تا آسیب به معیشت مردم

از جمله دلایلی که کار را برای تصمیم‌گیری در مورد افزایش قیمت بنزین سخت می‌کند، تفاوت سطح دستمزد در ایران با کشورهای منطقه است. آمارها نشان می‌دهد که حداقل دستمزد در ایران اکنون ۱۴۶ دلار است که اختلاف قابل توجهی با کشورهایی مانند قطر (۴۹۵ دلار)، ترکیه (۴۲۵ دلار)، عربستان (۴۲۶ دلار)، امارات (۴۰۸ دلار) و کویت (۳۲۷ دلار) دارد. برخی منتقدان افزایش قیمت بنزین معتقدند در شرایطی که نرخ دستمزد یکی نیست نمی‌توان قیمت‌ها را در این کشورها با یکدیگر مقایسه کرد.

اما تردیدها در مورد افزایش نرخ سوخت فقط به این موضوع بازنمی‌گردد. موضوع نقش دولت در شکل‌گیری تورم و کاهش ارزش پول ملی، حساسیت افکار عمومی به موضوع قیمت بنزین و توزم‌زا بودن افزایش آن و همچنین به خطر افتادن معیشت برخی اقشار جامعه، از دیگر دلایلی است که تردیدهایی را در این زمینه ایجاد می‌کند.

مسئولیت شرایط موجود با دولت است

محمدتقی فیاضی، کارشناس اقتصادی از جمله کسانی است که موضوع سرکوب قیمتی بنزین را از جمله کانون‌های تورم‌زا در اقتصاد ایران می‌داند؛ در عین حال معتقد است که شرایط کشور اجازه نمی‌دهد، دولت به راحتی در مورد افزایش قیمت آن تصمیم بگیرد.

او به اختلاف قیمت هر لیتر بنزین در ایران (3 سنت) با کشورهای منطقه (50 سنت تا یک دلار) و قاچاق گسترده سوخت از کشور اشاره و در عین حال تاکید می‌کند: «این اختلاف قیمت فاحش، نتیجه بی‌انضباطی مالی دولت و کاهش ارزش پول ملی است. در واقع دولت با ایجاد تورم دست در جیب مردم می‌کند و در نتیجه بنزین با محاسبه نرخ‌های جهانی در ایران ارزان عرضه می‌شود. اگر ارزش ریال تا این حد تضعیف نشده بود، چنین اختلافی ایجاد نمی‌شد.»

حساسیت افکار عمومی به قیمت بنزین و افزایش تورم

این کارشناس اقتصادی ادامه می‌دهد: «در هر جامعه‌ای افزایش قیمت برخی کالاها تاثیر روانی زیادی بر افکار عمومی دارد. در نتیجه، افزایش قیمت اینگونه محصولات، شوک شدیدی به نرخ دیگر کالاها وارد می‌کند و می‌تواند به کانون بحرانی برای اقتصاد کشور و نرخ تورم تبدیل شود.در ایران بنزین، چنین شرایطی دارد.»

او می‌افزاید: «افزایش قیمت بنزین، از یک سو هر نوع انتظاری را برای کاهش تورم از بین می‌برد و از سوی دیگر می‌تواند به بروز تبعات اجتماعی منجر شود. ضمن اینکه با توجه به اشتغال برخی اقشار در حوزه حمل و نقل کالا و مسافر، از جمله مسافرکشی و تاکسی‌های آنلاین، افزایش قیمت بنزین به طور مستقیم نیز بر معیشت بسیاری از مردم اثر می‌گذارد.»

به گفته فیاضی، دولت امروز در شرایطی قرار دارد که هر تصمیمی بگیرد می‌تواند تبعات اقتصادی و اجتماعی داشته باشد و به راحتی نمی‌تواند برای چالش‌های مختلف موجود تصمیم‌گیری کند. در واقع اجرای هر تصمیمی ممکن است بازارها را بی‌ثبات و قیمت‌ها را افزایشی کند. در نتیجه احتمال اینکه دولت در کوتاه یا میان‌مدت از این شرایط خارج شود پایین است.

سهمیه بنزین خرداد ماه خودروهای شخصی ساعت صفر بامداد دوشنبه (یکم خردادماه) در کارت‌های هوشمند سوخت شخصی شارژ می‌شود.

در سومین‌ماه سال ۱۴۰۲، میزان ۶۰ لیتر سهمیه بنزین ماهانه به کارت‌های هوشمند سوخت شخصی واریز می‌شود، همچنین سهمیه سوخت خودروهای عمومی و خدماتی مطابق جدول سهمیه طرح مدیریت مصرف سوخت واریز می‌شود.

طرح فعلی سهمیه‌بندی بنزین از ساعت صفر روز جمعه، ۲۴ آبان‌ماه سال ۱۳۹۸ بر اساس مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه، برای همه وسائل نقلیه بنزین‌ سوز آغاز شد.

سقف ذخیره سهمیه بنزین کارت‌های هوشمند سوخت برای مالکان خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها ابتدا شش ماه بود که به‌ دنبال گسترش ویروس کرونا در کشور و شرایط ویژه اعلام‌ شده برای مقابله با گسترش آن، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در اطلاعیه‌ای این سقف را به ۹ ماه تغییر داد، بنابراین سهمیه واریزی ماهانه خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها در صورت استفاده نکردن، حداکثر تا ۹ ماه در کارت‌های هوشمند سوخت قابل ذخیره خواهد بود.

قیمت بنزین مشخص شد

صالحی درخصوص کارت های آزاد موجود در جایگاه‌ها اعلام کرد: «در بسیاری از مناطق، شهرستان ها و استان ها کارت های آزاد سوخت که به تعداد نازل ها موجود بود و مردم از طریق کارت های آزاد جایگاه ها سوخت گیری می‌کردند، این کارت ها هم محدود شده است و در بعضی جایگاه ها یک کارت و در برخی دو کارت موجود است. همچنین تاکید شده است که از این کارت های آزاد به وفور استفاده نشود و باید مدیریت شده و اولویت سوخت گیری خودروهای امدادی، نیروی انتظامی و آمبولانس ها هستند.»

هفته گذشته ‌جلیل سالاری‌، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش از کاهش سهمیه‌ ماهانه بنزین آزاد از ۲۵۰به ۱۵۰لیتر به دلیل مبارزه با قاچاق بنزین خبر داد و بیان کرد که سهمیه بنزین ۱۵۰۰تومانی به میزان ۶۰لیتر در ماه برای خودروهای شخصی باقی مانده است و علاوه بر سهمیه بنزین آزاد، کارت سوخت جایگاه‌ ها نیز همچنان وجود دارد که باعث می‌شود تمامی نیاز هر خودرو تامین شود. در پی این خبر برخی از مردم نه تنها از محدودیت سوختگیری ۳۰لیتر بنزین روزانه در جایگاه های تعدادی از استان‌ها خبر دادند، که برخی نیز مدعی شدند که کارت‌های آزاد در جایگاه‌ها نیز کاهش یافته است.

وی در ادامه با بیان این‌که «بنده تاکید کردم که هدف گذاری اعمال این محدودیت باید اعلام شود»، اظهار کرد: بنا بود گزارشی از هدف اجرای این طرح و نتیجه آن به ما ارائه کنند که تا به امروز پاسخ مستند و منطقی به ما داده نشده است که این برنامه به هدف خود رسیده است یا خیر. آنچه که به ما گفته شد مدیریت مصرف هدف اعمال این محدودیت بوده است. اکنون باید پاسخ داده شود که محدودیت در دریافت بنزین تا سقف ۳۰ لیتر چه تاثیری در مدیریت مصرف می تواند داشته باشد تا اینکه فرد بتواند یکجا بنزین خود را دریافت کند.

نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: در خصوص طرح توزیع عادلانه بنزین که در قشم و کیش به صورت آزمایشی اجرا شد ما نیز گزارش خواستیم که نتیجه چه شد اما به ما گزارشی ندادند. بنظر می رسد اعمال این محدودیت یک طرح آزمایشی بدون دلیل و حساب و کتاب بوده است و به جایی هم نخواهد رسید. بنده بعید می دانم این اعمال محدودیت در شهرهای دیگر مانند تهران نیز اجرایی شود. این طرح تاکنون نتیجه مثبتی نداشته است.

وی تاکید کرد: اینکه یک پروژه در سطح کشور با هدف اصلاح امور اجرایی شود گام مثبتی است و ما نیز از آن حمایت می کنیم به شرط اینکه نتیجه بخش باشد. طرح بنزینی که برای عادلانه کردن سهیمه خانوارها در کیش و قشم اجرایی شد از ابتدا با مخالفت کمیسیون انرژی مجلس مواجه شد اما دولت ممارست داشت اجرای این طرح می تواند برای همه ملت مفید باشد. بنده شخصا نیز اعتراض کردم در اجرای این طرح نیز جامعه هدف شما از نظر مکانی صحیح نیست. در کیش و قشم همه بسترهای لازم فراهم بود و نتیجه اجرای این طرح در این دو جزیره نمی تواند به تمام مناطق کشور تسری پیدا کند.

محمدنژاد افزود: اکنون نیز در طرح اعمال محدودیت دریافت بنزین در استان گیلان از ۶۰ لیتر به ۳۰ لیتر بنده تاکید کردم که نگاه منطقی پشت این طرح برای مدیریت مصرف بنزین نیست. بنظر بنده این طرح به نقاط دیگر تسری پیدا نخواهد کرد. بنده حتما در این هفته نتیجه اعمال این محدودیت را از مجموعه دولت و وزارتخانه جویا خواهم شد و به زودی به مردم اعلام خواهم کرد. بنده اکنون نیز به دنبال نتیجه هستم. اگر نتیجه اجرای این طرح در مدیریت مصرف مثبت شده باشد ما نیز از ان استقبال می کنیم. ما هم علاقه‌مند هستیم تا مصرف بنزین مدیریت شود.

وی تاکید کرد: میزان مصرف انرژی در سطح کشور هنوز به بهره وری معمولی هم نرسیده است. ما خیلی نتوانستیم در حوزه مصرف انرژی به استفاده بهینه دست یابیم. ما از هر طرح ازمایشی استقبال می کنیم اما به شرطی که به نتیجه رسیده و بتواند در بهینه سازی مصرف نقش داشته باشد.

قیمت بنزینبهای معاملات نفت برنت برای تحویل در نوامبر با ۱۰ سنت معادل ۰.۱ درصد کاهش، به ۸۸ دلار و ۳۹ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت روز گذشته ۸۳ سنت کاهش داشت. بهای قرارداد دسامبر بدون تغییر در ۸۷ دلار و ۱۸ سنت، ثابت ماند.

بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا برای تحویل در نوامبر، ۹ سنت معادل ۰.۱ درصد رشد کرد و به ۸۱ دلار و ۳۲ سنت در هر بشکه رسید. شاخص نفت آمریکا روز پنج شنبه ۹۲ سنت کاهش داشت.

به گفته ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد شرکت OANDA، وخامت دورنمای تقاضا برای نفت، تا زمانی که معامله گران مطمئن نشوند که اوپک پلاس تولیدش را کاهش خواهد داد، اجازه نمی دهد نفت صعود کند. با این حال، ضعیف شدن ارزش دلار، روند کاهشی قیمتهای نفت را محدود کرده است.

هر دو شاخص نفت برنت و وست تگزاس اینترمدیت در مسیر ثبت حدود سه درصد رشد هفتگی هستند که نخستین رشد هفتگی آنها از اوت خواهد بود.

افت ارزش دلار و عقب نشینی این ارز از بالاترین رکورد ۲۰ ساله که اوایل هفته ثبت کرده بود، از قیمتهای نفت پشتیبانی کرد.

بهای نفت برنت در سپتامبر ۸.۴ درصد کاهش داشته که چهارمین کاهش ماهانه این شاخص است. همچنین در سه ماهه سوم، ۲۳ درصد کاهش داشته که نخستین کاهش سه ماهه بهای نفت برنت از سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۱ به شمار می رود.

بهای وست تگزاس اینترمدیت در سپتامبر ۹.۳ درصد کاهش داشته که چهارمین کاهش ماهانه شاخص نفت آمریکاست و در سه ماهه سوم ۲۳ درصد کاهش داشته که نخستین کاهش سه ماهه از سه ماهه منتهی به مارس ۲۰۲۰ است که شیوع کووید ۱۹، باعث ریزش تقاضا شده بود.

به گفته تحلیلگران، به نظر می رسد بازار کف قیمت پیدا کرده است زیرا عرضه نفت با اجرای تحریمهای اتحادیه اروپا علیه صادرات نفت روسیه در پنجم دسامبر، محدودتر خواهد شد. با این حال، مسئله نامعلوم، میزان افت تقاضا در پی کندی رشد اقتصاد جهانی است.

سه منبع آگاه به رویترز گفتند: اوپک و متحدانش شامل روسیه در آستانه دیدار روز چهارشنبه، سرگرم مذاکره درباره کاهش تولید هستند.

بر اساس گزارش رویترز، یک منبع نزدیک به مقامات روسیه اوایل هفته خبر داده بود روسیه ممکن است کاهش یک میلیون بشکه در روز تولید اوپک پلاس را در جلسه بعدی وزیران این گروه پیشنهاد کند.

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرد که محدودیت سوخت ۳۰ لیتری برداشته خواهد شد.​

حمید حبیبی بعد از ظهر امروز (۴ مهرماه) در جلسه کارگروه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان با بیان اینکه رسالت ما تامین و توزیع سوخت اعم از گاز مایع، بنزین، نفت سفید، گازوئیل و ... است، اظهار کرد: تامین سوخت و انرژی واحدهای صنعتی، معدنی و تجاری استان با فرآورده‌های گازوئیل و مازود انجام می‌شود.

وی با اشاره به وجود ۲۸۸ واحد تولیدی، صنعتی و معدنی در استان زنجان که به انرژی سوخت وابسته هستند، افزود: مشکلی در تامین و توزیع سوخت این واحدها نداریم.

این مسئول با اشاره به مشکل سایبری و قطعی اینترنت در این هفته، ادامه داد: آمار عملکرد تخصیص سوخت به صورت دستی و فیزیکی انجام خواهد شد و واحدها نگرانی بابت تامین سوخت نداشته باشند.

حبیبی با بیان اینکه وظیفه داریم با شروع فصل سرما، سوخت دوم و جایگزین واحدهای معدنی و کارخانجات را تامین و ذخیره‌سازی کنیم، اضافه کرد: سوخت جایگزین به برخی از این واحدها تخصیص و برخی دیگر ابلاغ شده است. همچنین واحدهایی که سوخت کمتری نیز دریافت کردند، می‌توانند به دریافت سوخت جایگزین خود اقدام‌ کنند.

این مسئول با تاکید بر اینکه در تامین بنزین استان مشکلی نداریم، در خصوص سقف ۳۰ لیتر این‌گونه پاسخ داد: به هبچ عنوان کاهشی در سهمیه ۶۰ لیتری بنزین اتفاق نیفتاده و همچنان کارت‌های سوخت ماهیانه ۶۰ لیتر با بنزین ۱۵۰۰ تومانی شارژ می‌شود و در صورتی هم که استفاده نشود، در کارت‌های سوخت ذخیره خواهد شد.